Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

MMX

Είδα το ποτάμι να αφρίζει. Και τον τοξότη στα δεξιά.

Μ’αρέσει να γλιστρώ από τον έναν κόσμο στον άλλον. Να με επαναπροσδιορίζω μέσα από τις διαφορές, τις συγκρίσεις, την αποδοχή και την απόρριψη.
Μισώ  την λάγνα επιτήδευση, την επιφανειακή λάμψη που μόνο βαθαίνει το σκοτάδι στο βλέμμα. Και διώχνει


Αυτό το μέτρημα του χρόνου με αριθμούς…
Εποχές είμαστε οι άνθρωποι.
Εποχές.
 Άνοιξη , φθινόπωρο, καλοκαίρι ….(παρέλειψα μία ;….δεν πειράζει….θα έρθει κι εκείνη)
Σημασία έχουν μόνο τα σημάδια πάνω σου. Στο δέρμα σου. Στο βλέμμα σου. Κι ακόμη κι αυτά…. όσο μπορείς να τα θυμάσαι.

…………………….

Ένας ταλαίπωρος στέκεται μπροστά στο ράφι με τις κούκλες. Μπρος στην ανούσια πληθώρα βγάζει βαθύ αναστεναγμό και  μουρμουρίζει «Αχ, Παναγιά μου…»

Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

παιχνίδι

διαβάζω στην athens v από τον Γεωργελέ :

Δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε τα χαρτιά που μας μοιράζουν, μόνο τον τρόπο που θα παίξουμε την παρτίδα.

ναι. αλλά τι κάνουμε όταν το παιχνίδι είναι στημένο ;

Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

βιβλία

το βιβλίο είναι μυστήρια υπόθεση. μυστήρια και πολύ προσωπική.
μου είναι πιο εύκολο να χαρίσω ένα άρωμα, ένα πορτοφόλι, μία πασμίνα, εισιτήρια για το θέατρο, παρά ένα βιβλίο.
ακόμη και να το προτείνω μου πέφτει δύσκολο
ακόμη κι όταν τον ξέρω τον άλλο καλά.
(το μόνο που τολμώ συνήθως, είναι να μιλήσω για τις δικές μου εντυπώσεις. κι εφόσον έχω κάπως ψυχολογήσει τον άλλον για το τι θα του άρεσε στο περίπου)

ίσως...... γιατί ένα βιβλίο είναι πάντα ένα ταξίδι. κι όταν εσύ το έχεις κάνει ήδη κι έχεις λατρέψει τις κοιλάδες του και τα ποτάμια του και τις κορυφές του κι έχεις γεμίσει συγκινήσεις, θα ήθελες αυτήν τη συγκίνηση να μπορέσεις να τη μοιραστείς. ή αν δεν μπορείς, τουλάχιστον να την κρατήσεις για σένα. να μην την αφήσεις να πέσει σε αρνητική κριτική.

αφορμή αυτών των σκέψεων το σημερινό λογότυπο της google.
235 χρόνια από τη γέννηση της Jane Austen. μάλιστα.

δε θα τολμούσα ποτέ να προτείνω σε έναν άντρα να διαβάσει Jane Austen. ειδικά αν πρόκειται για τον δικό μου, θα ήταν πιο απλό να του έλεγα " χωρίζουμε"
δε θα το άντεχε (να την διαβάσει)
ή
την Τζέιν Έυρ της Μπροντέ...το ίδιο κάνει

θαυμάσια ψυχογραφήματα και της Ώστεν και της Μπροντέ, αλλά πρέπει να έχεις λίγο γυναικεία ψυχή για να τα εκτιμήσεις.

αντίθετα εκεί που σπάνια αποτυγχάνω στις επιλογές μου είναι στα λεγόμενα best sellers. δύσκολο να απογοητεύσει η Διαθήκη, ο Κώδικας ντα Βίντσι,το Flanagan's Run ή το Σμήνος. Δράση, γρήγορη πλοκή, συνεχείς ανατροπές, πληροφορίες για κάποιο άγνωστο (συνήθως) στον πολύ κόσμο αντικείμενο, και κρατάς ακόμη και τον πιο δύσκολο αναγνώστη.
ο οποίος στο τέλος μπορεί να αρχίσει τα "ελαφρύ και αμερικανιά και προβλέψιμο" αλλά στο μεταξύ έχει περιπλανηθεί (με χάρη και καθόλου δυσαρέσκεια πιστεύω) στα μονοπάτια που τον οδήγησε ο συγγραφέας.
μου αρέσουν κι αυτά τα βιβλία

όπως μου αρέσουν κι αυτά που ενώ προέρχονται από τους ίδιους συγγραφείς, κάνουν τη διαφορά, όπως το "Ένα βαμμένο σπίτι" του Γκρίσαμ, ας πούμε.

δύσκολο πράγμα να μιλάς για βιβλία. να τα χαρίζεις. να τα προτείνεις.
ίσως γιατί αυτά που πιο πολύ αγάπησες θα είναι πάντα "δικά σου" και θα σε συνδέουν με τις εποχές της ζωής σου.

τα δικά μου τα έχω στοίβες στοίβες να περιμένουν το καινούριο τους σπίτι. κάποτε.
δεν τα θυμάμαι όλα.πώς θα μπορούσα ;
νιώθω μια τρυφερότητα κάθε που μπορώ να πιάνω στα χέρια μου τη Σαγκάν, το Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια (τι υπέροχο βιβλίο!), το Εμείς οι ζωντανοί, ή το άλλο της Άυν Ραντ, το Κοντά στον ουρανό, τα Κύματα της Γουλφ ή εκείνο το υπέροχο Ελλάδα και Μάης μαζί, το Όμορφοι και καταραμένοι του Φιτζέραλντ, τις Μέρες του Σεφέρη....και φυσικά όλη την Ώστεν.

μαζί μου έχω πολύ λίγα. τα πιο εκλεκτά.
το μόνο πρόβλημα είναι ότι πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα

Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2010

κύνθια

προχτές μου είχε κολλήσει αυτή η λέξη : Geborgenheit. να νιώθεις geborgen.
αν ψάξεις σε ένα λεξικό θα βρεις στη μετάφραση της τη λέξη ασφάλεια. αλλά δεν είναι ακριβώς αυτό .
είναι ένα αίσθημα ασφάλειας και οικειότητας και τρυφερότητας που δεν ερμηνεύεται στην ελληνική.
χάνει τη σημασία του στη μετάφραση.
το παθαίνω συχνά να μην μπορώ να εκφράσω ακριβώς το ίδιο πράγμα και στις δύο γλώσσες που ξέρω καλά, γιατί δεν υπάρχουν οι αντίστοιχες έννοιες. μόνο στο περίπου μπορούν να αποδώσουν το νόημά τους.
θα ήταν ωραίο σκέφτομαι, να μιλούσαμε πολλές γλώσσες στο ανώτατό τους επίπεδο για να μπορούμε να εκφράζουμε όλες τις λεπτές αποχρώσεις της σκέψης και των συναισθημάτων μας.
πόσες λέξεις αμετάφραστες (στην ουσία τους) δεν υπάρχουν στα γαλλικά, τα ισπανικά ,τα ιταλικά ...?
από την  άλλη είναι η γνώση μιας γλώσσας που χρωματίζει το συναίσθημα ή το συναίσθημα που ψάχνει μέσο έκφρασης μέσω της λέξης ;

και τι είναι αυτό που κάνει την ύπαρξη μιας λέξης σε μια γλώσσα απαραίτητη και σε μια άλλη όχι. γιατί δεν μπορώ να νιώσω Geborgenheit στα ελληνικά. την έχουν οι Έλληνες λιγότερο ανάγκη και γι' αυτό δεν εμπνεύστηκαν μια λέξη γι'αυτήν ;

στη Φινλανδία έχουν 7 διαφορετικές λεξεις στο δελτίο καιρού για το χιονόνερο. και κάθε Φινλανδός γνωρίζει τις μεταξύ τους διαφορές
στη Γερμανία το ποτάμι Düssel πήρε το όνομά του από το αρχαίο γερμανικό τhusila που σημαίνει brausen, rauschen, tosen τρία ρήματα που φανερώνουν την ορμητική ροή του ποταμού.
αν ψάξετε για τη μετάφρασή τους θα ανακαλύψετε πως δεν υπάρχουν οι αντίστοιχες λέξεις.
στα ελληνικά, τι κάνει ένα ποτάμι εκτός από το να κελαρύζει ; (κάτι που φυσικά είναι πολύ διαφορετικό)  
ειλικρινά δεν ξέρω. υπάρχουν ρήματα ;


μου αρέσει πολύ η ελληνική. είναι μια γλώσσα με πολλά ανοιχτά φωνήεντα που  μοιάζουν να δίνουν μια έκταση στις λέξεις. ειδικά στην αρχαία. σκεφτείτε μονάχα αυτά τα αιεν, εσαεί, αέναα.
λέξεις που μοιάζουν να μην έχουν αρχή και τέλος. ακριβώς σαν τα νοήματά τους.
μετά είναι αυτά τα λεπτά θ και δ που μπλέκουν με τα ανοιχτά φωνήεντα (όχι όπως στην αγγλική ή την ισπανική, όπου τα σύμφωνα ακολουθούν συχνά το ένα το άλλο και βαραίνουν τις λέξεις) :
λήκυθος, άδυτο,θύσανος, δώμα, θάλασσα
έχουμε μόνο δύο τελικά σύμφωνα, το ν και το ς. αλλά στην Ελλάδα του ήλιου και των ανέμων είναι εύκολο το στόμα να ανοίγει στα φωνηέντα.
μια φίλη μου της αγγλικής  μου εξηγούσε πόσο κλειστές από σύμφωνα είναι οι αγγλικές λέξεις λόγω του ψυχρού τους κλίματος, κάτι που εμείς ως Ελληνες μπορεί να μην το αντιλαμβανόμαστε γιατί συνεχίζουμε να διατηρούμε την ελληνική προφορά μας. "αν προσέξεις όμως τους  Άγγλους" μου έλεγε, "θα δεις πως ελάχιστα ανοίγουν το στόμα τους, είναι λόγω του κλίματος"

στη δε μεταφρασμένη λογοτεχνία έχουμε πάντα να κάνουμε με δύο διαφορετικά έργα. το πρωτότυπο και αυτό που προέκυψε από τη μετάφραση. μπορεί η δεύτερη να είναι πολύ καλή αλλά δε θα αποδώσει ποτέ το ύφος του συγγραφέα, ακόμη και τα νοήματα του πρωτότυπου.
κάτι πάντα θα μας διαφεύγει.

Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010

τρυφερότητες



θέλουμε τρυφερότητες (εμείς οι γυναίκες);
τότε θα πρέπει να ξέρουμε και να τις κερδίζουμε.
αυτά διαβάζω στο γυναικείο περιοδικό που μέχρι πριν λίγο είχα στα χέρια μου.

τις παρακάτω μάλιστα σημειώσεις του Michel Birbaek, λέω να τις καρφιτσώσω κάπου, για να μην ξεχνιέμαι.

αν λοιπόν θέλουμε τρυφερότητες..... ξέρετε,  ένα χάδι την ώρα που δεν το περιμένουμε, ένα ξαφνικό φιλί στον αυχένα, μια γλυκιά κουβέντα, τότε σύμφωνα με τον παραπάνω κύριο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την αληθινή φύση του άντρα. δλδ:

1) ότι  ένας άντρας αγαπά τον έπαινο (ειδικά για τις σεξουαλικές του επιδόσεις)
2) ότι ένας άντρας αγαπά το σεξ (και στη συνέχεια τον έπαινο για τις σεξουαλικές του επιδόσεις)
3) ότι ένας άντρας αγαπά να του δείχνουν θαυμασμό ( κάτι βέβαια που μας παραπέμπει και πάλι στο 1 ή στο 2, αλλά μία επανάληψη , κατά τον συγγραφέα, ποτέ δεν βλάπτει)

 οκ. τα κατάλαβα.

Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

delicate

αυτές οι διαδρομές που κάνω καθημερινά με το λεωφορείο , είναι μέρες που θα 'θελα να μην τελειώνουν.κι άλλες που βιάζομαι,πνίγομαι, θέλω να φτάσω , να κατέβω, να ανασάνω.
αυτές τις μέρες θέλω να κρατάνε, να κρατάνε...

σήμερα πήρα την πρώτη μου χριστουγεννιάτικη κάρτα (και πιθανόν την τελευταία). από την κοπέλα που μου έφτιαξε το PC όταν κόλλησε ιό. θυμάμαι πόσο είχε ερωτευτεί το σπίτι μου. κι εγώ της είπα, κι εγώ τ'αγαπάω, αλλά ούτε έναν πίνακα μπορώ να κρεμάσω, ούτε στην όμορφη σοφίτα να βάλω μία μπερζέρα, ένα ανάκλιντρο, κάτι να γέρνω και να βλέπω τ'άστρα.  το πότε θα με πάρουν από εδώ ούτε το ξέρω, αλλά αυτά δεν της τα είπα.
αυτά που ζεις δεν τα λες. ποτέ δε λες αυτά που ζεις

και μόνο ακολουθείς την ίδια διαδρομή. και βλέπεις -5, έχεις βάλει τα σημάδια σου τώρα που ξέρεις. και σκέφτεσαι να! γι'αυτό κρύωνα. αλλά και χτες είχε -5, γιατί σήμερα παραπάνω ;
αλλά δεν έχει σημασία.

σημασία έχει πως το πήρες απόφαση. ποτέ δε θα μάθεις να πετάς.

"θα έχω δυο γλάστρες με βασιλικό και λίγα γεράνια /κι ένα μικρό τραπεζάκι δίπλα στο λευκό πεζούλι/
πιο πίσω θα 'χω λίγες ντοματιές κι εποχικά λουλούδια/φρέζιες την άνοιξη
δωμάτια γεμάτα φως κι όλα μας τα βιβλία/ και μια καλή μπερζέρα/και στους διαδρόμους πίνακες σύγχρονους και παλιούς/ασπρόμαυρες εικόνες /
λευκές κουρτίνες κι ένα κόκκινο κρασί πάντοτε στο κελάρι/θα μου διαβάζεις Διγενή κι εφημερίδες Κυριακής "πώς χάλασε ο κόσμος?"
/τις νύχτες θα κρύβομαι στη σιωπή της αγκαλιάς και θα 'χω μάθει να κοιμάμαι"

και να μη ζητάω το ανέφικτο


κι όπως λέει και το αγαπημένο τρολ- πού χάθηκε αυτό το κορίτσι ;- δεν μπορείς να γράφεις ελεύθερα όταν σε ξέρουν .γιατι μετά ανησυχούν. αλλά είμαι καλά.όσοι με ξέρετε : είμαι καλά. και ούτε είναι μια μανιέρα.

θα βάλω την κάρτα μου στο περβάζι, εκεί δίπλα στη γιρλάντα.